Phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân, dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc

Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, Nhân dân luôn là cội nguồn sức mạnh, là chủ thể sáng tạo nên mọi giá trị vật chất và tinh thần, quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.


 

Ảnh minh họa. (Ảnh: Báo Nhân Dân).

Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân”(1). Kế thừa và phát triển tư tưởng ấy, Đảng ta khẳng định phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược, là nhân tố bảo đảm cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Dự thảo Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam nêu rõ, sự phát triển nhận thức lý luận, về công tác dân vận và xây dựng mối quan hệ mật thiết với nhân dân.

Điểm đầu tiên là: “Khẳng định Dân là gốc, là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới đất nước, của công cuộc xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Bổ sung, phát triển, từng bước hoàn thiện quan điểm về dân chủ và mở rộng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân”.

Bước vào kỷ nguyên mới, hội nhập quốc tế sâu rộng, chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp lần thứ tư cùng những thách thức an ninh phi truyền thống thì việc phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của nhân dân, mở rộng và thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa, củng cố sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc càng trở thành yêu cầu cấp thiết, có ý nghĩa quyết định để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân trong kỷ nguyên mới

Trong kỷ nguyên mới, vai trò chủ thể của Nhân dân càng phải được khẳng định và phát huy mạnh mẽ. Thực tiễn đòi hỏi không chỉ thừa nhận nhân dân là trung tâm, là mục tiêu của sự phát triển, mà còn phải coi nhân dân là chủ thể trực tiếp tham gia hoạch định, tổ chức, giám sát và thụ hưởng thành quả phát triển đất nước.

Nhân dân tham gia đóng góp ý kiến xây dựng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; Nhân dân tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực… Điều đó có nghĩa là quyền lực của nhân dân phải được hiện thực hóa bằng những thiết chế dân chủ thực chất, bảo đảm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” trên tất cả các lĩnh vực.

Phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân trong kỷ nguyên mới trước hết là làm cho Nhân dân thật sự được trao quyền và có điều kiện thực thi quyền làm chủ. Cần thiết chế hóa đầy đủ cơ chế dân chủ xã hội chủ nghĩa, mở rộng các kênh để Nhân dân tham gia phản biện, góp ý, đồng thời bảo đảm cơ chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ, phòng ngừa tình trạng lạm quyền, quan liêu, xa dân.

Cùng với đó, phải đặc biệt coi trọng công tác dân vận, xây dựng đội ngũ cán bộ thật sự “của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân”, “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”, hướng mạnh về cơ sở.

Trong thời đại công nghệ số, việc phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân còn gắn liền với việc mở rộng dân chủ trên không gian mạng, tạo điều kiện để tiếng nói của nhân dân được lắng nghe, tiếp nhận kịp thời, góp phần xây dựng xã hội minh bạch, công khai và đồng thuận.

Tiếp tục phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa

Dân chủ xã hội chủ nghĩa là bản chất của chế độ ta, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng ta nhiều lần khẳng định: dân chủ là “sợi chỉ đỏ xuyên suốt”, là điều kiện bảo đảm để nhân dân thật sự làm chủ, để mọi đường lối, chủ trương, chính sách đều xuất phát từ lợi ích chính đáng của Nhân dân và vì hạnh phúc của Nhân dân.

Trong kỷ nguyên mới, việc tiếp tục phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa không chỉ mang ý nghĩa khẳng định ưu thế của chế độ chính trị mà còn tạo ra nền tảng để huy động sức sáng tạo, trí tuệ, nguồn lực của toàn xã hội, phục vụ sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới đòi hỏi, trước hết, phải thể chế hóa đầy đủ nguyên tắc “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân”, bảo đảm quyền tham gia của Nhân dân vào quản lý nhà nước, quản lý xã hội ngày càng thực chất và hiệu quả.

Điều đó không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu hay hình thức, mà cần được hiện thực hóa bằng hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch, bằng các cơ chế để Nhân dân bàn bạc, quyết định và giám sát trực tiếp những vấn đề liên quan đến đời sống của mình. Đồng thời, cần mở rộng các hình thức dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện, kết hợp hài hòa giữa dân chủ với kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm quyền dân chủ đi đôi với trách nhiệm công dân.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số, phát huy dân chủ còn gắn liền với việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, xây dựng chính phủ điện tử, chính phủ số, chính quyền số, để Nhân dân dễ dàng tiếp cận thông tin, giám sát, phản biện và tham gia quản trị quốc gia. Đây chính là bước tiến mới trong việc bảo đảm dân chủ thực chất, công khai, minh bạch, tạo ra niềm tin xã hội.

Tuy nhiên, song hành với đó là thách thức: các thế lực thù địch lợi dụng chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” để chống phá chế độ; sự xuất hiện của những biểu hiện dân chủ cực đoan, quá khích, thậm chí vô chính phủ.

Vì vậy, việc phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam - nhân tố bảo đảm dân chủ phát triển đúng hướng, gắn bó mật thiết với lợi ích của Nhân dân và của quốc gia dân tộc.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc

Thực tiễn cách mạng đã chứng minh, bất kỳ khi nào dân tộc ta khơi dậy và phát huy được sức mạnh đoàn kết thì khi đó đất nước vượt qua thử thách, giành thắng lợi vẻ vang. Trong kỷ nguyên mới, việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc càng có ý nghĩa chiến lược, là điều kiện tiên quyết để đất nước ta hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, phấn đấu đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong bối cảnh hiện nay trước hết đòi hỏi củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng ta và dân tộc ta đã lựa chọn. Chỉ khi lòng dân quy tụ, niềm tin được bồi đắp thì khối đại đoàn kết mới thật sự bền vững.

Cùng với đó, phải chăm lo lợi ích chính đáng của Nhân dân, bảo đảm công bằng và tiến bộ xã hội, thu hẹp chênh lệch vùng miền, tạo cơ hội phát triển cho mọi người. Đây chính là nền tảng vật chất và tinh thần vững chắc để gắn kết mọi thành phần trong xã hội, từ miền xuôi đến miền ngược, từ đồng bằng đến hải đảo.

Trong kỷ nguyên số, đại đoàn kết toàn dân tộc còn mang nội hàm mới: đó là đoàn kết trên không gian mạng, đoàn kết trong việc bảo vệ chủ quyền số, an ninh mạng và nền tảng tư tưởng của Đảng. Các thế lực thù địch luôn tìm cách lợi dụng mạng xã hội để chia rẽ khối đoàn kết, gieo rắc hoài nghi, kích động mâu thuẫn. Vì vậy, phát huy đại đoàn kết hiện nay không chỉ là gắn kết truyền thống giữa các giai tầng xã hội, giữa các dân tộc, tôn giáo, mà còn phải xây dựng “lá chắn tinh thần” vững chắc trên không gian mạng, phát huy vai trò tiên phong của mỗi cán bộ, đảng viên và trách nhiệm công dân của từng người dân.

Bên cạnh đó, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong kỷ nguyên mới phải bao hàm cả sự gắn kết với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, đây là bộ phận máu thịt của dân tộc. Khi được khơi dậy lòng tự hào, tạo điều kiện thuận lợi, kiều bào sẽ trở thành nguồn lực quan trọng về trí tuệ, tài chính, công nghệ và uy tín quốc tế để góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh.

Phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của nhân dân, thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa và củng cố sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc không chỉ là sự tiếp nối truyền thống ngàn đời của dân tộc ta, mà còn là yêu cầu khách quan, cấp thiết trong kỷ nguyên mới. Trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, cạnh tranh gay gắt và những biến động khó lường của tình hình thế giới, việc quán triệt và hiện thực hóa đồng bộ ba trụ cột: phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân, mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa và củng cố sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc chính là nền tảng tiếp tục khẳng định và bảo đảm cho sự trường tồn của chế độ, là động lực để đất nước phát triển nhanh, bền vững và hội nhập thành công.

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t.10, tr.453.

Theo nhandan.vn

Link: https://nhandan.vn/phat-huy-vai-tro-chu-the-cua-nhan-dan-dan-chu-xa-hoi-chu-nghia-va-suc-manh-dai-doan-ket-toan-dan-toc-post919915.html

Xem nhiều nhất

Phát động phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường

Thông tin tuyên truyền 1 ngày trước

Hội viên, phụ nữ Hội Liên hiệp phụ nữ xã Bảo Ninh (cũ) nay thuộc Hội Liên hiệp phụ nữ phường Đồng Hới (Quảng Trị) thu gom, phân loại, bán phế liệu đóng góp xây dựng quỹ tình thương. Ảnh: TTXVN phát Theo đó, mục tiêu tổng quát của Nghị quyết là phát động phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường trên phạm vi toàn quốc, đảm bảo tính thường xuyên, liên tục, rộng khắp và lan tỏa mạnh mẽ; hình thành nếp sống văn minh, thân thiện với môi trường trong cộng đồng dân cư, góp phần xây dựng môi trường sống sáng - xanh - sạch - đẹp tại Việt Nam.Phấn đấu đến năm 2030, 100% chính quyền địa phương tổ chức phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình, cá nhânNghị quyết đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% các phường, xã tổ chức ngày cuối tuần ra quân tổng vệ sinh công cộng tại các khu dân cư, tổ dân phố; 100% chính quyền địa phương tổ chức phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình, cá nhân; bố trí đủ các điểm tập kết và thu gom rác thải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường, chấm dứt tình trạng đổ, đốt rác thải không đúng quy định tại cộng đồng; 100% khu dân cư, tổ dân phố có bổ sung nội dung về bảo vệ môi trường vào hương ước, quy ước; xây dựng, duy trì và nhân rộng mô hình tự quản về môi trường; 100% cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đoàn viên, hội viên được phổ biến, quán triệt và gương mẫu tham gia phong trào.95% rác thải sinh hoạt đô thị, 90% rác thải sinh hoạt nông thôn được thu gom, xử lý theo quy định; dưới 50% rác thải sinh hoạt được xử lý bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp so với lượng rác thải sinh hoạt được thu gom; trên 50% các bãi chôn lấp rác thải không hợp vệ sinh được cải tạo, phục hồi môi trường; xóa bỏ các "điểm đen" về ô nhiễm môi trường; 100% các bãi rác tự phát gây ô nhiễm môi trường được đóng cửa, cải tạo, phục hồi môi trường; 100% các địa phương huy động hiệu quả các nguồn lực để đầu tư, xây dựng và phát triển phương tiện, trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật phân loại, thu gom, tái chế, xử lý rác thải đồng bộ, ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường, kỹ thuật hiện có tốt nhất; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực về quản lý rác thải.Phát động phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường, giảm thiểu phát sinh, phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý rác thảiNhằm đạt được mục tiêu nêu trên, Nghị quyết yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cụ thể hóa và tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau:Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai đồng bộ các đợt ra quân tổng vệ sinh môi trường tại khu vực công cộng vào ngày thứ Bảy hoặc Chủ nhật hằng tuần tại các khu dân cư, tổ dân phố, tập trung quét dọn đường phố, ngõ xóm, khu dân cư; thu gom, vớt rác tại sông, hồ, ao, đầm, kênh, mương, bãi biển và hệ thống tiêu thoát nước, tạo chuyển biến mạnh mẽ, lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng về ý thức giữ gìn môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp.Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục và nâng cao nhận thức để các cơ quan, doanh nghiệp, cộng đồng và nhân dân tự giác thực hiện nếp sống văn minh, không xả rác bừa bãi, bỏ rác đúng nơi, đúng thời gian quy định; hạn chế, tiến tới chấm dứt sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon khó phân hủy; đồng thời đẩy mạnh thời lượng tuyên truyền về bảo vệ môi trường trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, hệ thống truyền thanh cơ sở, pano, áp phích, sinh hoạt cộng đồng, phù hợp với nhận thức, văn hóa, phong tục tập quán, ngôn ngữ nhằm tạo sức lan tỏa sâu rộng, khuyến khích và động viên toàn dân tích cực tham gia.Huy động sự tham gia của toàn xã hội về bảo vệ môi trường, trong đó Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân, Liên đoàn Lao động đóng vai trò nòng cốt trong tổ chức, hướng dẫn, giám sát, thực hiện giảm thiểu khối lượng phát sinh, phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý rác thải. Bảo đảm cơ chế phối hợp, hỗ trợ về tài chính, cơ sở vật chất và các điều kiện vật chất khác để phát hiện, nhân rộng các mô hình hay, hiệu quả nhằm triển khai liên tục, bền vững, không chỉ phát động theo đợt mà duy trì thường xuyên các phong trào, tạo thói quen tốt trong cộng đồng. Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về các mô hình phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý rác hiệu quả.Biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, đồng thời nhắc nhở, phê bình các địa phương, đơn vị thực hiện chưa nghiêm túc, nhằm tạo chuyển biến thực chất, bền vững trong toàn dân về ý thức giữ gìn môi trường sống.Bộ Nội vụ rà soát, hoàn thiện Luật Thi đua khen thưởng trong đó có cơ cấu khen thưởng cho công tác bảo vệ môi trường, phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường, hoàn thành trước ngày 1/1/2027.Xây dựng kế hoạch giám sát việc phân loại, tiếp nhận, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt của tổ chức, cá nhânĐề nghị Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại địa phương xây dựng kế hoạch giám sát việc phân loại, tiếp nhận, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt của tổ chức, cá nhân, không để rác thải tồn đọng gây mất vệ sinh công cộng, ô nhiễm môi trường, nhất là tại khu dân cư, nơi công cộng, khu du lịch, đường phố, đường làng, ngõ xóm, kênh mương, ao hồ, sông ngòi, bờ biển.Chỉ đạo Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phát huy vai trò xung kích, tổ chức các đội hình thanh niên tình nguyện thu gom rác thải, trồng cây xanh, vệ sinh công cộng đường làng, ngõ xóm, tuyến phố, kênh mương, ao hồ, sông ngòi, bờ biển; phối hợp với nhà trường tổ chức các hoạt động phân loại rác thải sinh hoạt, vệ sinh trường lớp sáng - xanh - sạch - đẹp, giáo dục, tuyên truyền bảo vệ môi trường cho học sinh, sinh viên.Chỉ đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đẩy mạnh thực hiện các phong trào "Gia đình 5 không, 3 sạch", "Nhà sạch, ngõ đẹp"; đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn, vận động hội viên tích cực phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình, giữ gìn vệ sinh môi trường tại gia đình và khu dân cư.Chỉ đạo Hội Cựu chiến binh Việt Nam tăng cường phối hợp với chính quyền, các đoàn thể vận động hội viên và nhân dân tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh công cộng, giám sát việc thu gom rác thải tại địa phương, nêu gương, phát huy vai trò "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời bình, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.Chỉ đạo Hội Nông dân Việt Nam đẩy mạnh tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân nâng cao nhận thức, ý thức về bảo vệ môi trường, thu gom rác thải, bao bì thuốc bảo vệ thực vật, chất thải chăn nuôi vào đúng nơi quy định; tích cực tham gia các phong trào tổng vệ sinh công cộng, làm sạch đường làng, ngõ xóm, khu dân cư. Phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng, duy trì các mô hình cộng đồng như "Đường hoa, đường cây xanh", "Thôn xóm xanh - sạch - đẹp - an toàn", "Cánh đồng không rác thải".Chỉ đạo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương huy động công nhân, người lao động tham gia phong trào tổng vệ sinh trong cơ quan, xí nghiệp, nhà máy.Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các cơ quan thông tấn, báo chí trung ương và địa phương có trách nhiệm tăng cường thời lượng tuyên truyền, xây dựng chuyên mục hướng về phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường vì một Việt Nam sáng - xanh - sạch - đẹp, duy trì thời lượng phát sóng lâu dài, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trên toàn quốc ở các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương, khuyến khích người dân tích cực tham gia, tạo thành thói quen, nét văn hóa trong nhân dân.Tăng cường hiệu quả công tác quản lý rác thảiNgoài ra, Nghị quyết cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục hoàn thiện thể chế chính sách về quản lý rác thải; hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật đồng bộ về phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý rác thải sinh hoạt sau phân loại; giảm thiểu phát sinh rác thải; đẩy mạnh tái chế rác thải; xử lý, cải tạo, phục hồi môi trường các khu vực ô nhiễm môi trường do rác thải gây ra; tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm.Trước ngày 31/12/2025, các bộ, ngành, địa phương xây dựng, ban hành chương trình, kế hoạch hành động, văn bản phân công triển khai thực hiện Nghị quyết này, trong đó xác định cụ thể mục tiêu, nhiệm vụ, tiến độ thực hiện, dự kiến kết quả đối với từng nhiệm vụ và đơn vị chủ trì thực hiện, gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp.Ngoài ra, trước ngày 15/12 hằng năm, các bộ, ngành, địa phương báo cáo tình hình, kết quả thực hiện Nghị quyết này gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.Bộ Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, giám sát tình hình thực hiện Nghị quyết này; tổng kết đánh giá kết quả thực hiện vào năm 2030, báo cáo kết quả gửi Thủ tướng Chính phủ.Theo TTXVNLink: https://baotintuc.vn/xa-hoi/phat-dong-phong-trao-toan-dan-tham-gia-bao-ve-moi-truong-20251204204947931.htm