“Giữ hay bỏ xét tuyển đại học bằng học bạ THPT”: Không nên tiếp cận theo cách cực đoan

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến về việc bỏ hình thức xét tuyển đại học bằng học bạ. Đề xuất này lập tức tạo nên nhiều tranh luận, khi không ít phụ huynh, học sinh lo ngại cơ hội vào đại học bị thu hẹp, trong khi các trường cũng băn khoăn về tính công bằng và cách thức tuyển sinh thay thế.

Cánh cửa cơ hội hay lo ngại bất công?

Xét tuyển đại học bằng học bạ từng được xem là giải pháp mở rộng cơ hội vào đại học, giảm áp lực thi cử cho học sinh. Nhưng thực tế hiện nay, nhiều trường đại học top đầu dần rút khỏi phương thức này, trong khi các trường top dưới vẫn dành phần lớn chỉ tiêu.

Tại Hội nghị Giáo dục đại học năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã gửi phiếu khảo sát tới hơn 200 trường đại học, học viện để lấy ý kiến về việc có nên duy trì hình thức xét học bạ trong thời gian tới.

Động thái này lập tức tạo ra tranh luận. Nhiều phụ huynh phản ánh tình trạng “chạy điểm”, học thêm để làm đẹp học bạ, khiến phương thức này bị nghi ngờ về tính công bằng. Phụ huynh Đặng Hạnh kể câu chuyện của con gái mình: “Học kỳ I, môn Văn con đạt 9,1; học kỳ II: 8,6 nhưng cả năm lại 7,6. Trong khi nhiều bạn khác học yếu hơn thì toàn trên 8 phẩy. Em chỉ biết động viên con rằng thế hệ sau này có thể không còn xét học bạ nữa. Không có điều kiện học thêm thì các con rõ ràng thiệt thòi”.

Năm 2025 có 17 phương thức xét tuyển, trong đó, 42,4% dùng xét học bạ THPT
 

Tại một diễn đàn của phụ huynh, chị N.H chia sẻ: “Họp phụ huynh đầu năm, giáo viên nói luôn là các con đăng ký học thêm ở trung tâm do thầy cô trong trường dạy, thì học bạ sẽ đẹp hơn. Vậy công bằng ở đâu? Nên bỏ càng sớm càng tốt”. Người khác bày tỏ thất vọng: “Lỡ bỏ tiền ra chạy điểm rồi, nếu đến phút 90 lại bỏ học bạ thì phụ huynh khổ nhất”.

Ở chiều ngược lại, cũng có ý kiến cho rằng học bạ vẫn là công cụ đánh giá hợp lý nếu được sử dụng đúng cách. Một phụ huynh phân tích: “Học bạ đi xuyên cả quá trình học, công bằng hay không phụ thuộc vào giáo viên. Nếu giáo viên được luân phiên chấm thì sẽ khách quan hơn. Không nên thi quá nhiều, vừa tốn kém vừa gây áp lực cho học sinh”.

Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, năm 2025 có 17 phương thức xét tuyển được các cơ sở giáo dục đại học sử dụng. Trong đó, 42,4% dùng xét học bạ THPT, 39,1% xét điểm thi tốt nghiệp THPT, còn lại là các phương thức khác chiếm 18,5%.

Trong mùa tuyển sinh năm nay, việc nhiều trường đại học lớn đã “nói không” với học bạ, cho thấy xu hướng chuyển dịch sang các hình thức có độ tin cậy cao hơn. Hoặc có trường vẫn dùng học bạ nhưng kèm điều kiện bổ sung như: chứng chỉ quốc tế hoặc kỳ thi đánh giá riêng.

Giữ hay bỏ: cần đánh giá toàn diện

“Đã đến lúc cần nhìn nhận một cách toàn diện: có nên tiếp tục xét tuyển học bạ THPT trong thời gian tới hay không. Việc xét tuyển bằng học bạ đã được áp dụng trong nhiều năm, nhưng cần được đánh giá lại để đảm bảo phù hợp với mục tiêu hiện đại hóa giáo dục và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị”. GS Nguyễn Tiến Thảo - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT)

Nhiều chuyên gia cho rằng, không nên loại bỏ vội vàng, mà cần cơ chế kiểm soát chặt chẽ để vừa đảm bảo công bằng, vừa giảm áp lực thi cử.

Xét học bạ không chỉ Việt Nam áp dụng, mà nhiều nước đã triển khai. Tùy từng ngành, từng trường có thể đặt điều kiện bổ sung để đảm bảo chất lượng.

Hiện chưa có đánh giá nào cho thấy sinh viên trúng tuyển theo học bạ yếu hơn các phương thức khác.

PGS-TS Bùi Hoài Thắng - Trưởng Phòng Đào tạo Trường ĐH Bách khoa (ĐHQG TPHCM), cho rằng không nên tiếp cận vấn đề “giữ hay bỏ phương thức xét tuyển bằng điểm học bạ THPT” một cách cực đoan trong kỳ tuyển sinh năm 2026. Ông lý giải, phần lớn các trường đại học trên thế giới hiện nay đều tuyển sinh dựa trên quá trình học tập thực tế của học sinh, kết hợp với một số dữ liệu chuẩn hóa như kỳ thi SAT, ACT...

Nếu toàn bộ kết quả học tập và nỗ lực của học sinh trong suốt thời gian học phổ thông không được xem xét như một phần thể hiện năng lực học đại học, thì sẽ làm giảm động lực học tập. Hệ quả là học sinh sẽ có xu hướng học lệch và chỉ tập trung vào luyện thi.

Theo thầy Vũ Khắc Ngọc - chuyên gia giáo dục, không nên loại bỏ vội vàng. Bởi học bạ phản ánh cả quá trình học tập, không thể nói 5-6 học kỳ kém chính xác hơn một kỳ thi. Việc duy trì xét học bạ giúp giảm áp lực và tạo cơ hội cho những em có quá trình học tập ổn định nhưng không giỏi thi cử. Tuy nhiên, cần kết hợp với ngưỡng đầu vào, tổ hợp môn phù hợp hoặc chứng chỉ bổ sung.

Một vị Hiệu trưởng Trường THPT ở Hà Nội cảnh báo, bỏ xét học bạ không chỉ là thu hẹp một phương thức tuyển sinh, mà còn dễ dẫn tới hệ lụy lâu dài. Kỳ thi tốt nghiệp THPT ngày càng khó và phân hóa cao. Nếu chỉ dựa vào một kỳ thi, học sinh trung bình khá sẽ mất cơ hội, buộc phải lao vào ôn luyện căng thẳng, tốn kém. Trong khi đó, xét học bạ giúp giảm áp lực, ghi nhận nỗ lực của học sinh trong suốt ba năm.

Ở góc nhìn khác, TS Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam cho rằng, điểm thi tốt nghiệp THPT vẫn đáng tin cậy hơn, bởi đây là phương thức ít bị chi phối bởi các yếu tố chủ quan. Ở những quốc gia có hệ thống kiểm định chất lượng chặt chẽ và nền nếp học đường nghiêm túc, học bạ có thể trở thành căn cứ tin cậy thay thế kỳ thi. Nhưng với điều kiện hiện nay ở Việt Nam, điểm thi tốt nghiệp vẫn phản ánh trung thực năng lực của học sinh hơn.

Ông Khuyến phân tích, tình trạng “xin - cho” điểm vẫn còn khá phổ biến; việc giáo viên nới thêm vài điểm để làm đẹp học bạ cho học sinh không phải chuyện hiếm. Thêm vào đó, sự khác biệt trong cách chấm điểm, đánh giá giữa các địa phương khiến học bạ thiếu tính đồng nhất, chưa đủ cơ sở để làm thước đo năng lực.

“Chính vì vậy, nếu dùng học bạ để xét tuyển thì khó bảo đảm công bằng và khách quan. Trong khi đó, kỳ thi tốt nghiệp THPT do Bộ GD&ĐT tổ chức vẫn là một trong những căn cứ đáng tin cậy nhất để các trường đại học, cao đẳng dựa vào khi tuyển sinh”, TS Khuyến nhấn mạnh.

Tranh luận về việc giữ hay bỏ xét tuyển học bạ cho thấy yêu cầu cấp thiết là bảo đảm công bằng và minh bạch trong tuyển sinh. Dù lựa chọn thế nào, điều quan trọng hơn cả vẫn là cải tiến chất lượng dạy - học và hệ thống đánh giá, để mọi học sinh đều có cơ hội công bằng bước vào đại học.

Theo VOV

Link: https://vov.vn/xa-hoi/giu-hay-bo-xet-tuyen-dai-hoc-bang-hoc-ba-thpt-khong-nen-tiep-can-theo-cach-cuc-doan-post1232103.vov

Xem nhiều nhất

Thủ tướng: Khẩn trương xây dựng lại 1.900 nhà sập đổ, 67.000 nhà tốc mái cho đồng bào miền Trung

Tin trong nước 1 ngày trước

Ngay sau khi trở về Hà Nội sau chuyến đi thực tế, động viên cấp ủy, chính quyền, người dân, doanh nghiệp bị thiệt hại do bão số 13 tại tỉnh Gia Lai, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị trực tuyến khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất kinh doanh và ổn định đời sống nhân dân tại khu vực miền Trung - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Cuộc họp được tổ chức tại Trụ sở Chính phủ, kết nối trực tuyến với 7 tỉnh, thành phố ven biển: Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk.Tham dự cuộc họp có đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ: Trần Hồng Hà, Lê Thành Long, Nguyễn Chí Dũng, Phạm Thị Thanh Trà, Hồ Quốc Dũng; lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.90 người chết và mất tích, thiệt hại khoảng 30.000 tỷ đồngTheo các báo cáo, ý kiến tại hội nghị, thiên tai, mưa bão, lũ chồng lũ, bão chồng bão ở khu vực Trung Bộ thời gian qua gây ra thiệt hại rất nặng nề cả về người, nhà cửa, trường học, cơ sở hạ tầng thiết yếu.Thống kê sơ bộ theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thiên tai thời gian qua ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Đắk Lắk đã làm chết 90 người và mất tích; 273 người bị thương, 1.900 nhà bị sập đổ, trôi, 227.847 nhà bị hư hỏng, tốc mái, 160.715 ha lúa hoa màu bị thiệt hại, 3.570 con gia súc và trên 452.000 con gia cầm bị chết. 684 tàu thuyền bị chìm và hư hỏng; 63.327 lồng bè nuôi thủy sản bị thiệt hại, 161 km kênh mương, 64,9 km bờ sông, bờ biển bị sạt lở, 253 km đường giao thông sạt lở, hư hỏng. Tổng thiệt hại ước tính khoảng gần 30.000 tỷ đồng, có thể ảnh hưởng từ 0,2 đến 0,4% điểm phần trăm tăng trưởng.Các báo cáo, ý kiến đánh giá các cơ quan chức năng đã làm tốt công tác theo dõi, dự báo, cảnh báo từ sớm, sát với thực tế, thông tin tới người dân cơ bản là kịp thời, chính xác, tạo điều kiện cho công tác chỉ đạo ứng phó hiệu quả, kịp thời, hạn chế tối đa thiệt hại về người.Về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, cả hệ thống chính trị, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền các cấp đã vào cuộc. Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, đồng chí thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trực tiếp đến thăm hỏi, động viên, chia sẻ khó khăn, mất mát, vất vả của Nhân dân vùng bị thiên tai, bão lũ.Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dự hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xuyên suốt, thường xuyên, liên tục từ sớm, từ xa, bám sát diễn biến tình hình, kịp thời báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các lực lượng xung kích, như quân đội, công an… đã kịp thời, tích cực vào cuộc.Thủ tướng Chính phủ theo thẩm quyền đã kịp thời giải quyết hỗ trợ khoảng 1.500 tỷ đồng cho 7 tỉnh, thành phố khắc phục hậu quả thiên tai, trong đó Hà Tĩnh 500 tỷ đồng, Quảng Trị 300 tỷ đồng, Huế 385 tỷ đồng, Đà Nẵng 100 tỷ đồng, Quảng Ngãi 120 tỷ đồng, Gia Lai 30 tỷ đồng, Đắk Lắk 30 tỷ đồng.Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phân bổ 206 tỷ đồng hỗ trợ cho các địa phương (Hà Tĩnh 40,5 tỷ đồng, Quảng Trị 40,5 tỷ đồng, Huế 35 tỷ đồng, Đà Nẵng 35 tỷ đồng, Quảng Ngãi 25 tỷ đồng, Gia Lai 25 tỷ đồng, Đắk Lắk 10 tỷ đồng).Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Công Thương, các bộ, ngành đã chủ động ban hành các văn bản công điện, chỉ đạo theo chức năng, nhiệm vụ và hỗ trợ cấp ủy, chính quyền địa phương.Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng dự hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng dự hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Ổn định tình hình nhân dân, không để ai bị đói rétPhát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến; ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao các bộ ngành, cơ quan chức năng, cấp ủy, chính quyền, người dân và cộng đồng doanh nghiệp các địa phương đã có nỗ lực, cố gắng trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả mưa lũ, thiên tai; đặc biệt các lực lượng đã cương quyết di dời người dân khỏi khu vực nguy hiểm, hạn chế thiệt hại về người.Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ chia buồn sâu sắc tới bà con, cấp ủy, các địa phương bị thiệt hại do mưa lũ, thiên tai, đặc biệt là thân nhân các gia đình có người bị chết, mất tích, bị thương.Về các công việc sắp tới, Thủ tướng đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, các lực lượng nòng cốt, như quân đội, công an, y tế tiếp tục động viên các gia đình có người bị chết, bị mất tích, hỗ trợ lo hậu sự chu đáo cho những người đã mất theo phong tục, tập quán và chế độ, chính sách theo quy định; tiếp tục huy động lực lượng để tìm kiếm người mất tích, góp phần giảm bớt nỗi đau cho nhân dân, gia đình các nạn nhân; khẩn trương cứu chữa những người bị thương.Cho biết qua tìm hiểu thực tế, người dân vùng thiên tai vẫn còn nhiều băn khoăn, lo lắng, Thủ tướng yêu cầu sớm ổn định tình hình nhân dân, nhấn mạnh tinh thần không để ai thiếu chỗ ở, không để ai bị đói, bị rét, không để các cháu học sinh thiếu trường lớp, không để người ốm thiếu chỗ chữa bệnh.Trước đó, chia sẻ với Thủ tướng, người dân xã Đề Gi (tỉnh Gia Lai) cho biết hiện điện, nước đã khôi phục, không thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu thuốc, song khó khăn nhất là nhà cửa hư hỏng, lồng bè thủy sản tổn thất nặng nề.Thủ tướng yêu cầu khẩn trương xây dựng lại 1.900 nhà sập đổ, 67.000 nhà tốc mái cho đồng bào miền Trung - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương xem xét, cân đối nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2025, trên cơ sở đề xuất của các tỉnh, thành phố, chậm nhất trong ngày 14/11 phải trình phương án hỗ trợ thêm các địa phương.Thủ tướng nêu rõ, phải hỗ trợ các địa phương lo chỗ ở cho nhân dân, hỗ trợ xây dựng lại 1.900 nhà bị sập đổ, sửa chữa 67.000 nhà tốc mái, khẩn trương hoàn thành để người dân đón Tết; xây dựng khu tái định cư cho người dân đang sống tại những vị trí nguy hiểm, các khu tái định cư phải bảo đảm hạ tầng đồng bộ; khôi phục lại các bệnh viện, trạm y tế; khôi phục hạ tầng điện, nước, giao thông, viễn thông, các hạ tầng cần thiết khác.Tiếp tục rà soát, huy động các lực lượng, phương tiện, bằng mọi biện pháp để kịp thời cứu trợ lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cho các hộ có nguy cơ thiếu đói, còn sơ tán, di dời ra khỏi các khu vực còn ngập sâu, nguy hiểm để bảo đảm an toàn, tuyệt đối không để người bị thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu nước uống, nước sạch.Cùng với nguồn lực Nhà nước, Thủ tướng đề nghị tiếp tục kêu gọi ủng hộ của các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, phát huy "tình dân tộc, nghĩa đồng bào", "ai có gì giúp nấy, ai có công giúp công, ai có của giúp của, ai có ít giúp ít, ai có nhiều giúp nhiều, ai ở đâu thì giúp ở đấy".Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội huy động lực lượng tham gia dọn dẹp sau bão, khẩn trương giải phóng mặt bằng để ổn định đời sống, khôi phục sản xuất, tạo sinh kế cho người dân.Các lực lượng hỗ trợ nhân dân, cơ quan, doanh nghiệp, dọn dẹp nhà ở, vệ sinh đường xá, trường lớp, trạm xá, cơ sở y tế, trụ sở làm việc, nhà xưởng sản xuất, xử lý môi trường ngay sau khi lũ rút, tinh thần là lũ rút đến đâu xử lý ngay đến đó, bảo đảm chỗ ở, môi trường sạch sẽ, việc học tập, khám chữa bệnh được khôi phục nhanh chóng.Các bộ, ngành, địa phương, các lực lượng khẩn trương hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh khôi phục hoạt động, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, đứt gãy các hợp đồng, nhất là các hợp đồng với nước ngoài.Các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các cơ quan chức năng chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, cơ quan bảo hiểm, ngân hàng, tổ chức tín dụng triển khai thực hiện sớm các chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng, bảo hiểm; hỗ trợ tối đa để các hộ dân, doanh nghiệp bị thiệt hại khôi phục lại các hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là trong nông nghiệp.Thủ tướng chỉ đạo: Các bộ, ngành, địa phương, các lực lượng khẩn trương hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh khôi phục hoạt động, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, đứt gãy các hợp đồng, nhất là các hợp đồng với nước ngoài - Ảnh: VGP/Nhật Bắc Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế nắm tình hình, thống kê thiệt hại của các cơ sở y tế, giáo dục, tham gia khắc phục ngay hậu quả cùng với địa phương. Bộ Xây dựng rà soát hệ thống giao thông vận tải, chủ động cùng với các địa phương trong công tác khôi phục.Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng, các cơ quan cân đối cung cầu các mặt hàng, bảo đảm cung ứng đầy đủ, đặc biệt là lương thực, thực phẩm, năng lượng, nguyên vật liệu xây dựng; tăng cường quản lý thị trường, tránh tình trạng thiếu hàng, chống găm hàng đội giá.Các địa phương tiếp tục rà soát, tổng hợp đầy đủ chính xác thiệt hại do thiên tai, chủ động xử lý dự phòng ngân sách địa phương và huy động các nguồn hợp pháp khác để triển khai thực hiện ngay các chính sách hỗ trợ đối với các hộ bị thiệt hại do thiên tai theo quy định. Nhân dịp này, Thủ tướng trân trọng cảm ơn các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, các tổ chức hỗ trợ, giúp đỡ ngay người dân.Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương xây dựng, trình ban hành nghị quyết mới của Chính phủ về công tác khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất kinh doanh và ổn định đời sống nhân dân, tinh thần là trên cơ sở số liệu, dữ liệu, "không cầu toàn, không nóng vội và cũng không bỏ lỡ cơ hội".Thủ tướng yêu cầu các lãnh đạo Chính phủ, các bộ trưởng, các bí thư, chủ tịch địa phương căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chủ động triển khai các công việc theo thẩm quyền, vượt thẩm quyền thì báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.Theo VGPLinK: https://baochinhphu.vn/thu-tuong-khan-truong-xay-dung-lai-1900-nha-sap-do-67000-nha-toc-mai-cho-dong-bao-mien-trung-102251113165321586.htm